Gerçek (Glandüler) Jinekomasti Tedavisinde Sadece Liposuction Yeterli midir? Bu Yöntemle Sert Meme Dokusu Kalıcı Olarak Yok Edilir mi ve Tekrar Etme Riski Var mıdır?

Hayır, bu iddia genellikle ve özellikle belirgin glandüler (gerçek) jinekomasti varlığında bilimsel olarak doğru değildir. Glandüler jinekomastinin düzeltilmesi için sadece liposuction yönteminin (ister geleneksel ister enerji destekli olsun) yeterli olacağı ve bu yolla “parçalandığı” veya “eritildiği” iddia edilen glandüler meme dokusunun kalıcı olarak ortadan kalkacağı ve tekrar etmeyeceği (nüks etmeyeceği) yönündeki düşünce, jinekomastinin altta yatan doku yapısının (patolojisinin) doğası ve liposuction tekniklerinin temel çalışma prensipleri ile çalışma mekanizmalarıyla tam olarak örtüşmemektedir. Bu konuda hastaların doğru bilgilendirilmesi, gerçekçi beklentilere sahip olmaları ve en uygun tedavi yöntemini seçebilmeleri açısından büyük önem taşır.

Glandüler (Gerçek) Jinekomasti Dokusunun Özellikleri:

Gerçek jinekomastide, erkek memesindeki büyümenin ana nedeni, meme başı (nipple) ve areola (meme başı etrafındaki pigmentli halka) kompleksinin hemen altında yer alan glandüler (salgı bezi) meme dokusunun ve onu çevreleyen stromal (bağ) dokunun anormal bir şekilde çoğalması (proliferasyonu) ve büyümesidir (hipertrofisi). Bu glandüler doku, normal yağ dokusundan (adipoz doku) yapısal olarak oldukça farklıdır. Genellikle daha sert, daha yoğun, lastik kıvamında, bazen nodüler ve lifli (fibrotik) bir yapıya sahiptir. Elle muayenede (palpasyonda), meme ucunun hemen altında disk şeklinde veya daha yaygın bir kitle olarak kolayca hissedilebilir. Bu doku, hormonal uyarılara (özellikle östrojen ve androjen dengesizliğine) yanıt veren, biyolojik olarak aktif bir dokudur.

Liposuction Tekniğinin Çalışma Prensibi ve Glandüler Doku Üzerindeki Sınırlı Etkisi:

Liposuction (ister geleneksel SAL, ister lazer destekli LAL, ister ultrason destekli UAL/Vaser® olsun), temel olarak ve birincil olarak yumuşak kıvamdaki yağ hücrelerini (adipositleri) hedef alan ve bu hücreleri parçalayarak veya sıvılaştırarak vücuttan vakumla emmeyi amaçlayan bir cerrahi tekniktir.

• Geleneksel Liposuction (SAL – Suction-Assisted Liposuction): Bu teknikte, cerrahın yaptığı küçük kesilerden cilt altına sokulan ince metal kanüllerin (borular) mekanik olarak (ileri-geri hareketlerle) yağ hücrelerini fiziksel olarak parçalaması ve bu parçalanan yağın vakumla emilmesi esasına dayanır. Geleneksel liposuction kanülleri, sert, yoğun ve fibrotik yapıdaki glandüler meme dokusunu etkili bir şekilde parçalamada ve tamamen emmede genellikle yetersiz kalır. Cerrah ne kadar çaba gösterirse göstersin, bu sert dokunun önemli bir kısmı genellikle yerinde kalır.

• Enerji Destekli Liposuction Teknikleri (Lazer – LAL veya Ultrason – UAL/Vaser®): Bu daha modern teknikler, yağ hücrelerini eritmek (LAL’de lazer ısısıyla) veya emülsifiye etmek (UAL/Vaser®’de ultrasonik ses dalgalarıyla sıvılaştırmak) için çeşitli enerji türlerini kullanır. Bu sayede yağ dokusunun daha kolay ve daha az travmatik bir şekilde alınması hedeflenir.

• Lazer Liposuction (LAL): Lazerin termal etkisi, esas olarak yağ hücrelerini hedefler ve eritir. Sert glandüler doku üzerindeki etkisi oldukça sınırlıdır ve bu dokuyu anlamlı bir şekilde küçültemez veya ortadan kaldıramaz.

• Ultrason Destekli Liposuction (UAL/Vaser®): Vaser® liposuction gibi bazı güçlü UAL sistemleri, ürettikleri ultrasonik enerji sayesinde, geleneksel liposuctiona ve lazer liposuctiona kıyasla, glandüler dokuyu bir miktar parçalama, yumuşatma ve “kırma” kapasitesine sahip olabilir. Bu, özellikle daha az yoğun veya daha küçük glandüler komponenti olan bazı seçilmiş vakalarda veya glandüler eksizyonu kolaylaştırmak amacıyla faydalı olabilir. Ancak, Vaser® bile, yoğun, büyük ve özellikle uzun süredir var olan fibrotikleşmiş glandüler meme dokusunu tamamen ve kalıcı olarak ortadan kaldırmada genellikle tek başına yeterli değildir. Bu teknikler glandüler dokuyu bir miktar “ufalamaya” veya “gevşetmeye” yardımcı olabilir, ancak bu, dokunun tamamen yok edildiği veya ileride hormonal uyarılara yanıt vermeyeceği anlamına gelmez.

Sadece Liposuction Yöntemi ile Glandüler Tip Jinekomastinin Genellikle Etkili Bir Şekilde Düzeltilememesinin Nedenleri:

1. Dokunun Fiziksel Niteliği ve Direnci: Glandüler meme dokusu, yağ dokusuna kıyasla çok daha yoğun, sert, lifli (fibrotik) ve damarlı bir yapıya sahiptir. Liposuction kanülleri (enerji destekli olanlar dahil), bu dirençli dokuyu etkili bir şekilde parçalayıp tamamen emmekte genellikle zorlanır ve yetersiz kalır.

2. Yetersiz Doku Çıkarımı ve Tatmin Edici Olmayan Sonuçlar: Sadece liposuction uygulandığında, glandüler dokunun önemli bir kısmı genellikle meme başı altında yerinde kalır. Bu da ameliyat sonrasında tatmin edici olmayan bir estetik sonuca (örneğin, meme başı altında hala belirgin bir kabarıklık, sertlik veya çıkıntı kalması) yol açar. Hasta, jinekomastisinin tam olarak düzelmediğini hissedebilir.

3. “Pop-Through” veya “Donut” Deformitesi Gelişme Riski: Eğer glandüler doku yerinde bırakılırken, çevresindeki yağ dokusu liposuction ile agresif bir şekilde alınırsa, meme ucunun altında belirgin bir glandüler çıkıntı kalabilir ve bu çıkıntının etrafındaki alan (yağ alındığı için) daha çökük veya boş görünebilir. Bu, estetik olarak oldukça istenmeyen ve “donut” (simit) deformitesi veya “pop-through” (patlamış mısır gibi fırlama) deformitesi olarak adlandırılan bir görünüme yol açabilir.

“Ele Gelen Sert Meme Dokusunun Liposuction ile Parçalandığı İçin Nüks Etmeyeceği” İddiasının Gerçekliği:

Bu iddia da genellikle tam olarak doğru değildir ve yanıltıcı olabilir.

• Geride Kalan Fonksiyonel Glandüler Doku: Liposuction, glandüler meme dokusunu (özellikle yoğun ve büyükse) tamamen ortadan kaldırmaz. Eğer ameliyat sonrasında önemli miktarda canlı ve fonksiyonel glandüler doku geride bırakılırsa, bu kalan doku ileride hormonal etkilere (örneğin, östrojen/androjen dengesindeki değişiklikler), kilo alımına, bazı ilaçların kullanımına veya diğer faktörlere bağlı olarak tekrar büyüyebilir, hipertrofiye uğrayabilir veya daha belirgin hale gelebilir. Yani, gerçek bir nüks (tekrarlama) riski devam eder.

• “Nüks” Kavramı ve “Yetersiz Tedavi” Ayrımı: Aslında bu durum, tam anlamıyla “nüks” (yani, tamamen başarıyla tedavi edilmiş bir durumun bir süre sonra yeniden ortaya çıkması) olmaktan ziyade, çoğu zaman “yetersiz veya eksik tedavi” sonucu ilk etapta sorunun tam olarak çözülememesi ve altta yatan glandüler komponentin yeterince giderilememesi anlamına gelir.

• Glandüler Dokuyu “Parçalamak” Onu “Yok Etmek” Anlamına Gelmez: Glandüler dokuyu liposuction ile bir miktar “parçalamak”, “ufalamak” veya “gevşetmek”, o dokuyu oluşturan glandüler hücreleri tamamen ortadan kaldırmakla veya onların hormonal uyarılara yanıt verme yeteneğini yok etmekle aynı şey değildir. Canlı ve fonksiyonel glandüler epitel hücreleri ve stromal hücreler kaldığı sürece, uygun hormonal koşullar altında tekrar aktivite gösterebilirler ve büyüyebilirler.

Glandüler Jinekomasti İçin En Etkili ve Kalıcı Cerrahi Yaklaşım Nedir?

Belirgin glandüler (gerçek) jinekomastisi olan hastalarda, en etkili, en güvenilir ve en kalıcı sonuçları sağlayan cerrahi yaklaşım genellikle şunları içerir:

1. Cerrahi Eksizyon (Glandektomi veya Subkütan Mastektomi): Meme ucunun kenarından (genellikle periareolar bir kesi ile) veya bazı durumlarda koltuk altından yapılan küçük bir kesi ile girilerek, sert ve yoğun glandüler meme dokusunun doğrudan cerrahi aletlerle (bistüri, makas, koter) kesilip çıkarılması işlemidir. Bu, glandüler komponentin tamamen ve kalıcı olarak ortadan kaldırılmasını sağlar.

2. Liposuction ile Kombinasyon (Eğer Gerekliyse): Eğer glandüler dokuya ek olarak çevresinde veya üzerinde aşırı miktarda yağ dokusu da varsa (ki bu durum karışık tip jinekomastide çok yaygındır), glandüler doku eksizyonu genellikle liposuction ile kombine edilir. Liposuction, göğüs konturunu daha iyi şekillendirmeye, glandüler dokunun çıkarılmasını kolaylaştırmaya, daha pürüzsüz bir geçiş sağlamaya ve daha doğal bir görünüm elde etmeye yardımcı olur.

Bazı Özel Durumlar, Yanılgılar ve Pazarlama Stratejileri:

• Çok Hafif veya Yumuşak Glandüler Komponent Durumu: Eğer jinekomastideki glandüler komponent çok küçük, çok yumuşak ve daha çok yağ dokusu ile karışık bir yapıda ise, bazı çok agresif liposuction teknikleri (özellikle Vaser® gibi güçlü ultrason destekli liposuction [UAL] sistemleri) bu tür yumuşak glandüler dokuyu bir miktar parçalayarak azaltabilir ve bazı seçilmiş hastalarda tatmin edici sonuçlar verebilir. Ancak bu, “belirgin”, “sert” ve “yoğun” glandüler jinekomasti için geçerli bir çözüm değildir ve genellenemez.

• “İzsiz Jinekomasti Ameliyatı” veya “Sadece Liposuction ile Jinekomasti Tedavisi” Gibi Pazarlama İddiaları: Bazı klinikler veya cerrahlar, hastaları çekmek amacıyla “izsiz” veya “sadece liposuction ile jinekomasti tedavisi” gibi cazip ancak yanıltıcı olabilecek pazarlama iddialarında bulunabilirler. Ancak, eğer hastada belirgin bir glandüler jinekomasti varsa, bu tür yaklaşımlar genellikle hastanın durumu için uygun olmayan bir tedaviye yol açabilir, yetersiz sonuçlar doğurabilir ve hastada hayal kırıklığı yaratabilir. Hastaların bu tür iddialara karşı dikkatli olması ve tedavi seçeneklerini detaylı bir şekilde araştırması önemlidir. İlgili bölümleri inceleyiniz.

Ne Öğrendik

Belirgin glandüler (gerçek) jinekomastinin tedavisinde sadece liposuction yönteminin yeterli olacağı ve bu yolla “parçalandığı” iddia edilen meme dokusunun kalıcı olarak ortadan kalkarak nüks etmeyeceği yönündeki düşünce genellikle doğru değildir; çünkü liposuction esas olarak yağ dokusunu hedefler ve sert, yoğun glandüler meme dokusunu etkili bir şekilde çıkaramaz, bu nedenle glandüler jinekomastide en etkili ve kalıcı çözüm genellikle glandüler dokunun cerrahi olarak çıkarılması (eksizyon) ve bunun gerekirse liposuction ile kombine edilmesidir.

Kaynaklar

1. Rohrich RJ, Ha RY, Kenkel JM, Adams WP Jr. Classification and management of gynecomastia: defining the role of ultrasound-assisted liposuction. Plast Reconstr Surg. 2003 Feb;111(2):909-23; discussion 924-5. PMID: 12560721.

2. Hammond DC. Surgical correction of gynecomastia. Plast Reconstr Surg. 2009 Jul;124(1 Suppl):61e-68e. PMID: 19568140.

3. Vandeven HA, Pensler JM. Gynecomastia. 2023 Aug 8. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2025 Jan–. PMID: 28613563.

4. https://www.plasticsurgery.org/cosmetic-procedures/gynecomastia-surgery

5. Fruhstorfer BH, Malata CM. A systematic approach to the surgical treatment of gynaecomastia. Br J Plast Surg. 2003 Apr;56(3):237-46. PMID: 12859919.