Tüm Dünyada Jinekomasti Ameliyatlarında “Yükselişin” Nedeni Ne Olabilir?

Erkek estetik cerrahisi, son yıllarda dikkat çekici bir büyüme sergilemekte ve bu alanda jinekomasti (erkek meme küçültme) ameliyatları önemli bir yer tutmaktadır. Dünya genelinde giderek daha fazla erkeğin bu ameliyata yönelmesi, karmaşık sosyal, psikolojik, teknolojik, kültürel, küresel olaylar ve potansiyel çevresel faktörlerle şekillenen dinamiklerin bir yansımasıdır. Bu yazıda, jinekomasti ameliyatlarındaki küresel artış oranlarını, bu artışın altında yatan temel nedenleri, COVID-19 pandemisinin, sağlık turizminin ve çevresel endokrin bozuculara maruziyetin etkilerini, uluslararası kuruluşlar ve bilimsel literatürden elde edilen veriler ışığında analiz etmeye çalışacağım.

Global İstatistikler ve Artış Oranları: Uluslararası Derneklerin Verileri
Uluslararası Estetik Plastik Cerrahi Derneği (ISAPS) ve Amerikan Plastik Cerrahlar Derneği (ASPS) gibi kuruluşların yıllık raporları, jinekomasti ameliyatlarındaki eğilimleri gözler önüne sermektedir:

ISAPS Verileri: ISAPS’ın 2022 Global Survey raporu (2021 verileri), dünya genelinde 229,532 jinekomasti ameliyatı yapıldığını göstermektedir. Bu, bir önceki yıla göre (2020’de 209,063) yaklaşık %9.8’lik bir artışa işaret etmektedir. Jinekomasti, erkekler arasında en sık yapılan ilk beş estetik cerrahi prosedür arasındaki yerini korumakta.

ASPS Verileri: ASPS de benzer şekilde, jinekomastinin ABD’deki erkekler için popüler bir prosedür olduğunu ve pandemi sonrası dönemde erkek estetik cerrahisine olan ilgide genel bir artış yaşandığını raporlamaktadır.

Artışın Başlıca Nedenleri, Pandemi, Sağlık Turizmi ve Çevresel Etkiler
Jinekomasti ameliyatlarına yönelik artan talebin ardındaki nedenler çok yönlüdür:

Artan Farkındalık, Bilgi Erişimi ve Azalan Stigma

Erkeklerin estetik kaygıları konusunda daha açık olmaları ve internet üzerinden bilgiye kolay erişimleri, jinekomasti hakkındaki farkındalığı artırmıştır.

Sosyal Medya, Beden İmajı ve “Zoom Boom” Etkisi

Sosyal medya platformları ve pandemi döneminde video konferansların yaygınlaşması (“Zoom Boom”), bireylerin kendi görünümlerine daha fazla odaklanmasına neden olmuştur.

COVID-19 Pandemisinin Diğer Etkileri

Evden çalışma modelinin yaygınlaşması, iyileşme süreçleri için esneklik sunmuş; ertelenen harcamaların bir kısmı estetik ameliyatlara yönelmiş olabilir.

Cerrahi Tekniklerdeki İlerlemeler ve Güvenlik

Liposuction ve glandüler eksizyon tekniklerindeki gelişmeler, ameliyatları daha güvenli ve etkili hale getirmiştir.

Sağlık Turizminin Rolü ve Küresel Erişilebilirlik

Sağlık turizmi, kaliteli estetik prosedürlere daha uygun maliyetlerle erişim sağlayarak küresel talebi artırmaktadır.

Yaşam Tarzı Faktörleri ve Obezite Prevalansı

Artan obezite oranları, hem pseudojinekomasti hem de gerçek jinekomasti vakalarını etkileyerek cerrahi talebini dolaylı olarak artırmaktadır.

Çevresel Endokrin Bozucu Kimyasallara (EBK) Maruziyet ve Plastik Kirliliği:
Plastiklerin üretiminde ve gündelik ürünlerde yaygın olarak bulunan Bisfenol A (BPA), ftalatlar gibi kimyasallar, endokrin bozucu özelliklere sahiptir. Bu kimyasallar, vücutta östrojenik etki gösterebilir veya androjenlerin etkisini bloke ederek hormonal dengeyi bozabilir.

Mikroplastiklerin (MP) ve nanoplastiklerin (NP) gıda zincirine, içme suyuna ve havaya karışmasıyla bu EBK’lara maruziyetin arttığına dair endişeler büyümektedir. Yapılan araştırmalar, özellikle sıcak sıvılarla temas eden plastiklerin ve belirli gıda ambalajlarının bu kimyasalları daha fazla salgıladığını göstermektedir.

Bu kronik ve yaygın maruziyetin, erkeklerde hormonal dengesizliklere ve dolayısıyla jinekomasti insidansında potansiyel bir artışa katkıda bulunabileceği hipotezi giderek daha fazla tartışılmaktadır. Bu alandaki doğrudan epidemiyolojik kanıtlar ve jinekomasti vakalarındaki artışla kesin nedensellik ilişkisi henüz tam olarak kurulmamış olsa da, EBK’ların genel sağlık üzerindeki olumsuz etkileri ve hormonal sistemle etkileşimleri iyi belgelenmiştir. Bu potansiyel çevresel etki, jinekomasti prevalansını artırarak dolaylı yoldan cerrahi talebini de etkileyebilir.

Ne Öğrendik

Jinekomasti ameliyatlarındaki küresel artış, ISAPS gibi kuruluşların verileriyle desteklenen çok faktörlü bir olgudur. Toplumsal farkındalığın artması, sosyal medya ve “Zoom Boom” etkisi, cerrahi teknolojilerdeki gelişmeler, yaşam tarzı değişiklikleri, sağlık turizmi ve pandemi koşulları bu artışın temel dinamikleridir. Bununla birlikte, giderek artan plastik kirliliği ve mikroplastikler aracılığıyla endokrin bozucu kimyasallara maruziyetin, erkeklerde hormonal dengesizliklere ve potansiyel olarak jinekomasti insidansında bir artışa katkıda bulunabileceği yönündeki endişeler de dikkate alınmalıdır. Bu çevresel faktörün jinekomasti prevalansı üzerindeki net etkisi daha fazla araştırmaya ihtiyaç duysa da, genel halk sağlığı açısından önemli bir konudur. Bu karmaşık etkileşimler, erkeklerin fiziksel ve psikolojik iyilik hallerini iyileştirmek amacıyla daha bilinçli adımlar attığını göstermekle birlikte, tedavi arayışında doğru bilgiye ulaşmak ve nitelikli uzmanlara başvurmak esastır.

Kaynakça

1-International Society of Aesthetic Plastic Surgery (ISAPS). (2022). ISAPS International Survey on Aesthetic/Cosmetic Procedures Performed in 2021. https://www.isaps.org/discover/media-center/global-statistics/
American Society of Plastic Surgeons (ASPS). (Annual Statistics). Plastic Surgery Statistics Report.

2-https://www.plasticsurgery.org/documents/news/statistics/2023/plastic-surgery-statistics-report-2023.pdf

3-Padley RH, Di Pace B. The Psychological Impact of Remote Communication on Body-Image Perception: Cosmetic Surgery on the Rise. Aesthetic Plast Surg. 2022 Jun;46(3):1507-1509. doi: 10.1007/s00266-021-02554-3. Epub 2021 Aug 31. PMID: 34467420; PMCID: PMC8407135.

4-Hanefeld J, Smith R, Horsfall D, Lunt N. What do we know about medical tourism? A review of the literature with discussion of its implications for the UK National Health Service as an example of a public health care system. J Travel Med. 2014 Nov-Dec;21(6):410-7. doi: 10.1111/jtm.12147. Epub 2014 Aug 25. PMID: 25156070.

5-Diamanti-Kandarakis E, Bourguignon JP, Giudice LC, Hauser R, Prins GS, Soto AM, Zoeller RT, Gore AC. Endocrine-disrupting chemicals: an Endocrine Society scientific statement. Endocr Rev. 2009 Jun;30(4):293-342. doi: 10.1210/er.2009-0002. PMID: 19502515; PMCID: PMC2726844.

50-Rochman CM, Browne MA, Halpern BS, Hentschel BT, Hoh E, Karapanagioti HK, Rios-Mendoza LM, Takada H, Teh S, Thompson RC. Policy: Classify plastic waste as hazardous. Nature. 2013 Feb 14;494(7436):169-71. doi: 10.1038/494169a. PMID: 23407523.