100-Rinoplasti Sonrası Hareketsiz Kalan İki Kaş Arası Normal mi?

İki yıl önce rinoplasti ameliyatı geçirmiş olmanız ve şimdi iki kaş arası bölgeniz ile burnunuzun üst kısmında Botulinum Toksin A (BTxA) yapılmış gibi bir sertlik ve hareketsizlik hissetmeniz, post-rinoplasti sürecinde nadir de olsa karşılaşılan bir durumdur. Bu, ameliyattan 1-2 yıl sonra, yani burunda nihai sonucun alındığı ve iyileşmenin tamamlandığı geç dönemde ortaya çıkan bir komplikasyondur.

Sertlik ve Hareketsizliğin Potansiyel Nedenleri

Burun kökü/sırtı ve yan duvarlarda gözlenen bu sertliğin ve hareketsizliğin temel nedeni, genellikle kemik şekillendirme sırasında oluşan biyolojik reaksiyonlarla ilişkilidir:

1. Kemik Tozu (Callus) Birikimi: Rinoplasti ameliyatlarında burun kemiği şekillendirilirken mikromotor veya zımparalama gibi yöntemler kullanıldığında, ortaya çıkan kemik tozları veya talaşları (kemik partikülleri) burun içinde dağılabilir ve deri altında birikebilir.

Bilimsel Açıklama: Bu kemik partikülleri, vücut tarafından bir tür yabancı cisim olarak algılanabilir veya kallus (callus) adı verilen, kemik iyileşmesi sırasında oluşan yeni kemik dokusunun aşırı üretimi şeklinde reaksiyona neden olabilir. Bu mikroskobik kemik tozları, zamanla çevre dokularla birleşerek ve mineralize olarak bir “zamk” veya “mikrogreft” gibi davranır. Bu durum, deri ile alttaki kemiğin birbirine sıkıca yapışmasına neden olarak bölgede hissizlik, hareketsizlik ve sertlik yaratır. Bu durum bazen “akut ve kronik periostit” yani kemik zarı iltihabının bir sonucu olarak da ortaya çıkabilir, zira kemik tozları kemik zarı etrafında inflamatuar bir reaksiyonu tetikleyebilir.

2. Doku Katmanlarının Yapışması (Adezyon): Cerrahi sonrası oluşan skar dokusu ve kemik tozlarının birleşimi, derinin alttaki kemik yapıya anormal şekilde yapışmasına yol açabilir. Bu yapışıklıklar, cildin doğal hareketliliğini kısıtlayarak BTxA yapılmış gibi bir donukluk hissi verir.

Tedavi Seçenekleri:

Bu tür bir sertlik ve hareketsizlik durumuyla karşılaşıldığında, tedavi genellikle konservatif yöntemlerle başlar:

1. Günlük Masaj

Düzenli ve nazik günlük masaj, sertleşen dokuların yumuşamasına ve kan dolaşımının artmasına yardımcı olabilir. Masaj, fibröz dokuların ve olası mikrokallus birikimlerinin dağıtılmasına katkıda bulunur.

Bilimsel Gerekçe: Masaj, lenfatik drenajı artırabilir, kan akışını iyileştirebilir ve skar dokusunun yeniden modellenmesine yardımcı olabilir. Bu, doku elastikiyetini artırarak sertliğin azalmasına katkıda bulunur.

Seanslı Odaklı Ultrason (ULtherapy, HIFU vb.): Yüksek yoğunluklu odaklanmış ultrason (HIFU) gibi enerji bazlı cihazlar, cilt altındaki dokuları hedef alarak kontrollü bir ısı hasarı oluşturur. Bu ısı, kolajen üretimini tetikler ve sertleşmiş dokuların yumuşamasına yardımcı olabilir.

Bilimsel Gerekçe: Odaklı ultrason, cilt altındaki fibröz bantları ve yoğunlaşmış dokuları gevşetmeye yardımcı olabilir. Bu, derinin alttaki kemiğe yapışıklığını azaltarak hareketliliğin geri kazanılmasına katkıda bulunabilir.

İntralezyonel Steroid Enjeksiyonları: Nadiren, çok lokalize ve inatçı sertlik alanlarında, düşük dozda intralezyonel steroid enjeksiyonları (örneğin Triamcinolone asetonid) düşünülebilir. Steroidler, enflamasyonu azaltarak ve skar dokusunun gelişimini baskılayarak sertliğin yumuşamasına yardımcı olabilir. Ancak bu, deneyimli bir cerrah tarafından dikkatle uygulanmalıdır, zira aşırı kullanım cilt incelmesi veya depigmentasyona yol açabilir.

2. Cerrahi Revizyon

Yukarıdaki konservatif yöntemlere yanıt vermeyen, belirgin ve rahatsız edici sertlik durumlarında, cerrahi revizyon düşünülebilir. Bu durumda, sertleşmiş dokular veya aşırı kallus birikimi cerrahi olarak çıkarılabilir. Ancak bu, genellikle son çare olarak değerlendirilir.

Ne Öğrendik?

Rinoplasti sonrası iki kaş arası bölgede ve burun sırtında hissedilen sertlik ve hareketsizlik, genellikle kemik şekillendirme sırasında oluşan kemik tozlarının (kallus) deri altında birikmesi ve buna bağlı doku yapışıklıklarından kaynaklanır. Tedavisinde öncelikle günlük masaj ve seanslı odaklı ultrason (ULtherapy gibi) gibi konservatif yöntemler denenir; bu yöntemler derinin yumuşamasına ve hareketliliğin geri kazanılmasına yardımcı olabilir. Bu tür bir komplikasyonla karşılaşıldığında, cerrahınızla iletişime geçerek size özel bir tedavi planı oluşturmanız önemlidir.

Kaynak

Ichimura S, Fukuchi M, Takahara K, Nakaya M, Yoshida K, Mochizuki Y, Fujii K. Autologous bone dust technique for one burr hole surgery to prevent severe skin depression. Clin Neurol Neurosurg. 2019 Jan;176:41-43. PMID: 30502665.